STAROWIEYSKI Franciszek
szkic do plakatu filmu Krzysztofa Zanussiego "Gdzieśkolwiek jest, jeśliś jest"
7 000zł+ Wybórszkic do Piety anielskiej
6 800zł+ WybórJa Sprawiedliwość - projekt plakatu
4 200zł+ Wybór
STAROWIEYSKI Franciszek
Urodził się 8 lipca 1930 roku w Bratkówce koło Krosna, zmarł 23 lutego 2009 roku w Warszawie. Pochodził ze szlacheckiej rodziny, pieczętującej się herbem Biberstein. Podczas wojny, wraz z rodziną, przeprowadził się do Krakowa. Studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni Wojciecha Weissa i Adama Marczyńskiego (1949-52), a następnie w ASP w Warszawie w pracowni Michała Byliny, gdzie uzyskał dyplom w 1955 roku. Znany jest również pod pseudonimem Jan Byk.
Grafik, malarz i scenograf. Posługiwał się bogatą ornamentacją, posiadał indywidualny system znaków, w którym nierzadko na plan pierwszy wysuwał motyw przemijania. Jeden z "kultowych" polskich artystów współczesnych. Autor licznych plakatów teatralnych i filmowych, np. "Idy marcowe" J. Kilty`ego (1968), "Życie rodzinne" (1971) i "Iluminacja" (1973) Krzysztofa Zanussiego, , do "Białego małżeństwa" T. Różewicza, "Portretu Doriana Graya" J. Osborne`a, oraz grafiki książkowej, m.in. ilustracji do "Karnawału" Stanisława Dygata (1968), projekty scenograficzne dla teatrów i telewizji; grafika artystyczna, malarstwo olejne i ścienne.
Stworzył oryginalny surrealistyczno-groteskowy styl wypowiedzi plastycznej; jego twórczość cechuje ogromna fantazja, rozmach, zmysłowość, fascynacja ciałem człowieka i śmiercią oraz precyzyjny warsztat. Jest wykładowcą w Europejskiej Akademii Sztuk w Warszawie. Od 1970 r antydatuje wszystkie prace o 300 lat wstecz.
Malarz, rysownik, grafik, twórca plakatów, barokowej kaligrafii, scenografii teatralnej i telewizyjnej. Pomysłodawca i realizator spektakli Teatru Rysowania w czasie których na oczach publiczności powstają wielkoformatowe kompozycje. Znawca i kolekcjoner sztuki, głównie XVII wiecznej.
Przez szereg lat tworzył na przemian w pracowniach w Warszawie i w Paryżu. Zrealizował ponad 300 plakatów i uważany jest za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli "polskiej szkoły plakatu".
Artysta jest bohaterem filmu Andrzeja Papuzińskiego Bykowi chwała. Grał również jako aktor w filmach; Andrzeja Wajdy Danton i Krzysztofa Zanussiego Struktura kryształu. Uczestniczył w ponad 200 wystawach w kraju i za granicą, m. innymi w: Austrii, Belgii, Francji, Holandii, Kanadzie, Niemczech, Szwajcarii, USA, we Włoszech. Był pierwszym Polakiem, który miał indywidualną wystawę w Museum of Modern Art w Nowym Jorku (1985).
Wystawy indywidualne:
1959 – Warszawa, Kordegarda, rysunki
1962 – Warszawa, Galeria ZPAP „MDM”, plakaty i rysunki
1963 – Berlin Zachodni, Galerie Diogenes
1965 – Wrocław, Klub Muzyki i Literatury
1967 – Salzburg, Stadt-Theater
1970 – Berno, Galerie Toni Gerber
1971 – Lucerna, Galerie Staehli
1972 – Paryż, Galerie de Gramont
1973 – Berlin Zachodni, Galerie Warschau
- Oberhausen, Festspielhaus
- Wetzlar, Kulturamt
- Sao Paulo, Bienal de Sao Paulo
1974 – Filadelfia, Temple University, Galerie Tyler School of Art, rysunki, plakaty
1975 – Nowy Jork, Gallery Andre Zarre, malarstwo
1975 – Poznań, Muzeum Narodowe, plakaty, grafika
- Szczecin, Muzeum Narodowe, plakaty
1976 – Huston, Museum of Modern Art, obrazy, rysunki
- Tokio, Seibu Museum
1978 – Chrudim, Okresni kulturni strédisko, Filmové plakáty
- Wiedeń, Polnisches Kulturinstitut
- Sztokholm, Polska Institutet
1979 – Londyn, Polish Cultural Institute, plakaty
- Opole, Teatr im J. Kochanowskiego, plakaty z kolekcji Henryka Barnaby Klitenika
- Quimper, Musée de Beaux-Arts, plakaty i rysunki
- Nantes, Musée des Arts Décoratifs, Château de Ducs Bretagne, plakaty i rysunki
- Marlaix, Musée de Jacobins, plakaty i rysunki
- Rzym, Teatro Alberico, plakaty teatralne i filmowe
- Warszawa, Galeria GP Desa, projekty i plakaty
1980 – Nowy Jork, Gallery Aberbach, malarstwo
- Warszawa, Galeria Alicji i Bożeny Wahl, rysunek
1981 – Poznań, Osiedlowy Dom Kultury Pod Lipami, Teatr Rysowania, rysunek
- Lublin, Klub MPiK, plakaty
1982 – Berlin Zachodni, Freie Volksbühne, plakaty teatralne
- Berlin Zachodni, Landesarchiv, plakaty i rysunki
1983 – Berlin Zachodni, Rozgłośnia SFB, plakaty teatralne i filmowe
1984 – Szczecin, BWA, plakaty z kolekcji Krzysztofa Dydo
- Warszawa, Galeria Grażyny Hase, malarstwo
- Hamburg, Galerie Muda 2, rysunki
1985 – Berlin, Polnisches Informations- und Kulturzentrum, plakaty z lat 1974-1984
- Berlin Zachodni, Galerie November
- Cieszyn, Filia Uniwersytetu Śląskiego, plakaty
- Kazimierz Dolny, Muzeum, Galeria Letnia, rysunek
- Kraków, BWA, plakaty i rysunki z kolekcji Krzysztofa Dydo
- Legnica, Muzeum Miedzi, plakaty z kolekcji Janusza Nowackiego
- Nowy Jork, Museum of Modern Art, plakaty
- Ostrów Wielkopolski, BWA, plakaty z kolekcji Krzysztofa Dydo
1986 – Wenecja, Biennale di Venezia
- Londyn, Polish Cultural Institute, plakaty
- Paryż, Galerie Marie Paccard
- Creteil, Maison des Art
1987 – Caen, Maison des Art
1988 – Warszawa, Galeria Alicji i Bożeny Wahl, malarstwo
- Zielona Góra, BWA, plakaty
1989 – Storrs, The University of Connecticut, Atrium Gallery, plakaty
1990 – Paryż, Galerie Dmochowski
- Rzym, Spicchi dell’Est, Galleria d’Arte,
1991 – Warszawa, Galeria Grafiki i Plakatu
1992 – Lublin, Muzeum Zamkowe
- Reszel, Zamek
1993 – Augusta, University of Maine, Jewett Hall Gallery, plakaty
- Kazimierz Dolny, Galeria Brama, rysunki
- Poznań, Galeria pod Lipami, malarstwo, rysunek
- Poznań, Galeria Grażyny Kulczyk
1994 – Heillbronn, Theater Plakatkunst und Grafik
- Kazimierz Dolny, Galeria Brama, rysunki
- Lublin, Muzeum Lubelskie
- Warszawa, Galeria Grafiki i Plakatu, rysunki
1995 – Kazimierz Dolny, Galeria Brama
- Warszawa Galeria Grafiki i Plakatu
- Zamość, BWA
1996 – Chicago, Wooden Gallery, plakaty, Teatr Rysowania
- Kazimierz Dolny, Galeria Brama, rysunki
1997 – Kazimierz Dolny, Galeria Brama, rysunki
- Warszawa, Galeria Grafiki i Plakatu
1998 – Kraków, Galeria Artemis, rysunki
- Zielona Góra, rysunki
1999 – Szczecin, Muzeum Narodowe, rysunki powstałe podczas Teatru Rysowania w
Międzyzdrojach
- Warszawa, Galeria Grafiki i Plakatu, rysunek i premiera albumu
2000 – Kazimierz Dolny, Galeria Dzwonnica, plakaty z kolekcji Edmunda Lewandowskiego
2001 – Ostrów Wielkopolski, Powiatowa Galeria Sztuki Współczesnej, plakaty
- Warszawa, Galeria Grafiki i Plakatu
2002 – Marki k. Warszawy, plakaty
- Kraków, Galeria Osobliwości Este, szkice do plakatów
2003 – Berlin, Willy Brandt-Haus, Teatr Rysowania
- Wuppertal, Katholisches Stadthaus, plakaty
2007 – Wilanów, Muzeum Plakatu, retrospektywa, plakaty i projekty
Najważniejsze nagrody:
Grand Prix na Biennale Sztuki Współczesnej w Sao Paulo (1973), Grand Prix za plakat filmowy na festiwalu w Cannes (1974), Grand Prix na międzynarodowym festiwalu w Paryżu (1975), Annual Key Award gazety Hollywood Reporter (1975/6), Nagrody na międzynarodowym biennale plakatu w Warszawie i na międzynarodowym festiwalu filmowym w Chicago (1979/82). W 1994 roku artysta otrzymał Nagrodę "Złotej Maski" za scenografię do Króla Ubu Krzysztofa Pendereckiego w Teatrze Wielkim w Łodzi, a w 2004 Nagrodę Ministra Kultury w dziedzinie sztuk plastycznych.
Stypendysta Fundacji Kościuszkowskiej, wykładowca Berliner Hochschule der Künste (1980) i Europejskiej Akademii Sztuki w Warszawie (od 1993 roku).